System kaucyjny butelki - jak działa i co zmienia dla konsumentów?

Wraz z wprowadzeniem w Polsce systemu kaucyjnego, butelki po napojach przestają być traktowane jako jednorazowy odpad, a stają się wartościowym surowcem, który można ponownie wykorzystać lub przetworzyć w obiegu zamkniętym. System kaucyjny dla butelek funkcjonuje oficjalnie od 1 października 2025 roku. Od tego momentu na półkach sklepowych zaczęły pojawiać się napoje w opakowaniach oznaczonych specjalnym znakiem systemu i informacją o przypisanej kaucji. Dzięki temu konsumenci mogą zwrócić zużyte opakowania w wyznaczonych punktach zbiórki i odzyskać wpłaconą przy zakupie kaucję.

System kaucyjny obejmuje trzy główne rodzaje opakowań po napojach: butelki plastikowe do 3 litrów, puszki metalowe do 1 litra oraz butelki szklane wielokrotnego użytku do 1,5 litra. W przypadku butelek kaucja nie jest jednakowa – zależy od rodzaju materiału i jego przeznaczenia. W Polsce obowiązuje 50 groszy kaucji za plastikową butelkę jednorazową oraz 1 zł za szklaną butelkę wielokrotnego użytku. Aby odzyskać kaucję, butelka musi posiadać oznaczenie systemu kaucyjnego – to wyraźny znak na opakowaniu informujący, że jest ono objęte systemem i można uzyskać zwrot pieniędzy przy jego zwrocie.

Gdzie można oddać butelki objęte systemem kaucyjnym?

System kaucyjny dla butelek ma charakter ogólnokrajowy i obejmuje różnego rodzaju punkty zbiórki. Butelki można oddać w:

• sklepach spożywczych powyżej 200 m², w których sprzedawane są napoje objęte systemem kaucyjnym,

• mniejszych sklepach, które sprzedają napoje w butelkach szklanych wielokrotnego użytku,

• sklepach, które dobrowolnie przystąpiły do systemu i przyjmują opakowania z tym oznaczeniem,

• automatach kaucyjnych dostępnych również poza sklepami,

• innych wyznaczonych punktach zbiórki.

Co ważne, konsument nie musi przedstawiać paragonu, aby otrzymać zwrot kaucji za butelkę. Jedyną podstawą do wypłaty jest widoczne oznaczenie systemu na opakowaniu. To duże ułatwienie dla użytkowników i czynnik, który znacznie zwiększa szansę na masowy udział społeczeństwa w systemie.

Dlaczego system kaucyjny butelek jest tak potrzebny?

Wprowadzenie systemu kaucyjnego na butelki jest odpowiedzią na rosnącą ilość odpadów opakowaniowych i coraz większe oczekiwania społeczne względem ochrony środowiska. System kaucyjny z powodzeniem funkcjonuje w wielu krajach Europy już od lat, dzięki czemu nawet kilkanaście razy ta sama szklana butelka może wrócić na rynek, zmniejszając zużycie surowców i ilość odpadów. Plastik czy aluminium również łatwiej odzyskać, przetworzyć i ponownie wykorzystać, jeśli materiał trafia w kontrolowany, selektywny system zbiórki.

Wprowadzenie systemu kaucyjnego na butelki pozwala:

• ograniczyć ilość odpadów trafiających do środowiska,

• zwiększyć poziom recyklingu opakowań po napojach,

• promować zrównoważone gospodarowanie zasobami,

• wdrażać model gospodarki obiegu zamkniętego.

Dzięki temu butelki nie trafiają do lasów, potoków, rowów czy na wysypiska, ale wracają do punktów zbiórki i ponownie do obiegu materiałowego.

System kaucyjny butelki to praktyczne narzędzie, które realnie zmienia sposób myślenia o opakowaniach po napojach w Polsce. Od 1 października 2025 roku każdy konsument może świadomie uczestniczyć w procesie recyklingu, zwracając butelki oznaczone symbolem systemu i odbierając kaucję. Wprowadzenie takiego rozwiązania zwiększa ilość odzyskiwanego materiału, chroni środowisko i zbliża Polskę do europejskich standardów w zakresie obiegu surowców. System kaucyjny dla butelek to krok w stronę bardziej odpowiedzialnej konsumpcji, większej świadomości ekologicznej oraz dbałości o przyszłość kolejnych pokoleń.